Kalendarium Historyczne 21.XI.2018-27.XI.2018

21.XI.2018 Środa. 

• 1708- Wojska Króla Stanisława Leszczyńskiego zostały pokonane przez w konfederatów sandomierskich w bitwie pod Koniecpolem. 

• 1787-Doszło do doszczętnego pożaru pałacu w Brunowie niedaleko Lwówka Śląskiego. 

• 1855-Powstanie w Warszawie zgromadzenia zakonnego felicjanek, jej założycielką była Maria Angela Truszkowska. 

• 1863-Władysław Rawicz uczestnik i cywilny naczelnik województwa podlaskiego, zostaje w Siedlcach publicznie stracony przez powieszenie (Powstanie Styczniowe). 

• 1864-Odbył się ślub znanego malarza Jana Matejki z Teodorą Giebułktowską. 

• 1865-Car Rosji a zarazem Król Polski Aleksander II Romanow wydaje rozkaz o likwidacji Twierdzy Zamość. 

• 1891-Powstanie szpitala psychiatrycznego w Tworkach. 

• 1918: 

• Rząd J. Moraczewskiego ogłasza manifest, który zapowiadał reformę rolną i nacjonalizację niektórych gałęzi przemysłu. 

• Został odbity przez wojska polskie z rąk ukraińskich cały Lwów (Wojna Polsko-Ukraińska) 

• 1919-Przyznanie Polsce tereny Galicji Wschodniej przez Radę Najwyższą konferencji pokojowej. 

• 1920-Wojska URL (Ukraińska Republika Ludowa) zostali wyparci na terytorium Polski, gdzie zostają internowani w dniach 20/21 Listopada ( Wojna Ukraińsko-Radziecka). 

• 1939-III Rzesza Niemiecka przekazała Słowacji 700 km2 polskich terenów nadgranicznych. 

• 1945-Został ustanowiony przez Radę Ministrów państwowe oznaczenie wojskowe Medal za Warszawę 1939-1945. 

• 1947-Reaktywacja Białowieskiego Parku Narodowego. 

• 1967-Premiera filmu: “Paryż-Warszawa bez wizy”, reżyserem filmu był Hieronim Przybył. 

• Sejm PRL przyjmuje ustawę o powszechnym obowiązku obrony, która zakładała służbę wojskową jako obowiązkową w ciągu dwóch lat. 

• 1994-Odbyła się oficjalna prezentacja nowych wzorów monet i banknotów (Demonizacja Złotego) 

• 1997-Uniewinnieniem wszystkich oskarżonych zakończył się pierwszy proces w Katowicach 24 zomowców, którzy brali udział w pacyfikacji KWK “Wujek” w Katowicach. 

• 2006-Miał miejsce wybuch metanu w KWK “Halemba” w Rudzie Śląskiej, który był bezpośrednim przyczyną katastrofy w którym zginęło 23 górników. 

• 2010-W całej Polsce odbyły się wybory samorządowe. 

• 2011-W Warszawie został odsłonięty pomnik Ronalda Reagana. 

22.XI.2018 Czwartek 

• 1348- Zawarcie pokoju namysłowskiego przez króla polski Kazimierza III Wielkiego i króla Czech Karola IV Luksemburskiego. 

• 1655-Wygraną połączonych sił wojsk polskich i chanatu krymskiego nad połączonymi siłami rosyjsko-kozackimi w bitwie pod Jezierną ( IV wojna polsko-rosyjska) 

• 1744-Za zgodą króla Augusta III Sasa miasto Lewartów zmienił nazwę na Lubartów. 

• 1757-Zwycięstwo Austriaków nad wojskami pruskimi w bitwie pod Wrocławiem (Wojna Siedmioletnia). 

• 1831-Generał- Gubernator Królestwa Polskiego Iwan Paszkiewicz unieważnia wszystkie uchwały i postanowienia narodowe. 

• 1864-Do użytku został oddany most Kierbedzia (Obecnie stoi w tym miejscu most śląsko- dąbrowski) w Warszawie. 

• 1895-Zostały uruchomione dwie pierwsze linie tramwajowe w Elblągu. 

• 1918: 

• Dekretem Józefa Piłsudskiego zostaje powołany urząd Naczelnika Państwa , najwyższej wówczas władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej, ustalony w ten sposób został ustalony ustrój republikański odrodzonej polski (Sam Dekret wszedł w życie 29 listopada), Tuż po opanowaniu Lwowa przez Polaków wybuchają antyżydowskie rozruchy. 

• 1919-Uniwersytet Lwowski w wyniku uchwały rządowej, zostało nadane imię jego założyciela Jana II Kazimierza. 

• 1920-Nadanie przez Józefa Piłsudskiego Orderu Virtuti Militari miastu Lwów, za jego bohaterską obronę przed Ukraińcami na przełomie lat 1918-1919. 

• 1931-Po raz pierwszy Dar Pomorza przepływa przez Równik. 

• 1938-Prezydent RP Ignacy Mościcki wydaje dekret o rozwiązaniu zrzeszeń masońskich. 

• 1939-We wsi Nowy Wiec niedaleko Stargardu zostało rozstrzelanych 42 lub 43 Polaków, oraz Niemców będących przeciwnikami nazizmu ( m. im księdza Johannesa Paula Aeltermana) . 

• 1940- W Niemieckim obozie Auschwitz po raz pierwszy przeprowadzono masową egzekucję poprzez rozstrzelanie czterdziestu Polaków. 

• 1941-W wyniku katastrofy lotniczej we Wrocławiu zginął as niemiecki Werner Molders. 

• 1942-Grupa wypadowa Gwardii Ludowej, dokonuje akcję odwetową na kino niemieckie Apollo w Radomiu. 

• 1944-Bojowa grupa Armii Ludowej, z okręgu Bielsko wykoleiła pociąg towarowy na stacji w Gliwicach. 

• 1950-Zakończenie II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju w Warszawie. 

• 1958-Podkatowickie Czechowice zmieniają nazwę na Czechowice-Dziedzice 

• W Podkrakowskich Bronowicach Wielkich został uruchomiony pierwszy polski cyklotron. 

• Telewizja Polska wyemitowała wydanie premierowe programu dla dzieci z serii “Miś z Okienka” 

• 1983-Generał Wojciech Jaruzelski ustępuje ze stanowiska ministra obrony narodowej. Jego następcą został gen. Florian Śliwicki. 

• 1995-Rozpoczyna się dystrybucja powszechnych świadectw udziałowych. 

• 1996-Polska staje się członkiem OECD, Premiera filmu “Poznań 56” w reżyserii Filipa Bajona. 

• 2001-Prezydent Aleksander Kwaśniewski wydał, na wniosek Rady Ministrów, postanowienie o wysłaniu do Afganistanu Polskiego Kontyngentu Wojskowego 

23.XI.2018 Piątek. 

• 1287-Zostało zawarte w Słupsku przymierze przeciwko Brandenburgii przez książęta Bogusława IV, Mściwoja II I Przemysła II. 

• 1520-Armia Krzyżacka po kilkudniowym oblężeniu zdobywają Ornetę. 

• 1619-Wojska Księcia Siedmiogrodu Jerzego Rakoczego zostały pokonane przez Lisowczyków w bitwie pod Humiennem. 

• 1672-W Szczebrzeszynie została zawarta konferencja szczebrzeszyńska. 

• 1793-Zakończenie obrad sejmu grodzieńskiego, ostatniego sejmu Rzeczpospolitej obojga narodów. 

• 1809- Przeprowadzona została reorganizacja armii księstwa warszawskiego. 

• 1875-W Warszawskim Teatrze Miejskim odbyła się polska premiera Aidy Giuseppe Verdiego. 

• 1906- Ukazuje się pierwsze wydanie w Wilnie tygodnika w języku białoruskim “Nasza Niwa”. 

• 1918-Na pierwszego wójta polskiego Gdyni został wybrany Jan Radke. 

• 1927-Padła ulubiona klacz Józefa Piłsudskiego Kasztanka. 

• 1930: 

• Odbywają się wybory do senatu RP. 

• W Katowicach została otwarta wystawa ok. 300 dzieł Adama, Jana i Tadeusza Styków. 

• 1939-Pijani Selbstschutzmani (mniejszość niemiecka w II Rzeczypospolitej) dokonali masakry na 43 Polaków i Żydów w dzikim obozie koncentracyjnym w Łobżenicy. 

• 1941-W ramach zemsty za wysłanie anonimu z groźbami do niemieckich władz okupacyjnych, przed kościołem w poznańskiej dzielnicy Krzesiny doszło do ciężkiego pobicia sprowadzonych tam Polaków z Krzesin, Krzesinek i Szczepankowa. 

• 1943: 

• Władysław Gomułka został wybrany na I sekretarza Polskiej Partii Robotniczej (PPR) 

• W Podkrakowskim Miechowie Niemcy rozstrzeliwują około 35 Żydów. 

• W Podkrakowskiej Woli Filipowskiej Niemcy rozstrzelali 42 zakładników z więzienia Montelupich. 

• 1944- Został wydany przez Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (PKWN) dekret o organizacji samorządu terytorialnego. 

• 1964-Debiut Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu. 

• 1966-Na zamku wawelskim odbyła się konferencja naukowa poświęcona tysiącleciu państwa polskiego. 

• 1971-Rada Ministrów z premierem Piotrem Jaroszewiczem na czele uchwałą nr. 256/1 uchyliła uchwałę Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej z dnia 26 września 1946 roku o pozbawieniu polskiego obywatelstwa 76 oficerów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. 

• 1981-Premiera filmu “Dreszcze”, w reżyserii Wojciecha Marczewskiego, w katedrze płockiej została umieszczona kopia średniowiecznych Drzwi Płockich. 

• 1989-Zlikwidowane przez Sejm kontraktowy zostały Urząd do Spraw Wyznań i Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej (ORMO) 

• 2002-O 12 czasu polskiego przeniesiono polskojęzyczną Wikipedię na serwer z nową wersją oprogramowania ( Z wersji perl na wersję PHP). 

24.XI.2018. Sobota 

• 1227-Zamordowanie księcia Krakowskiego Leszka Białego w czasie zjazdu władców piastowskich w Gąsawie na Kujawach. 

• 1587-Odparty został generalny szturm pretendenta do polskiego tronu, arcyksięcia Maksymiliana III Habsburga ( Oblężenie Krakowa w XVI wieku) 

• 1644- Ustanowiono obok zamku królewskiego w Warszawie figurę króla na kolumnie Zygmunta III Wazy. 

• 1648-Zakończyło się nieudane oblężenie Zamościa (Powstanie Chmielnickiego). 

• 1857- W Warszawie powstaje wydawnictwo Gebethner i Wolff. 

• 1896-Jan Taubenhaus szachista rozegrał pierwszą symultanę z 23 przeciwnikami w Warszawie. 

• 1904-Swoją działalność zaczyna więzienie na Rakowieckiej w Warszawie. 

• 1947-Rozpoczęły się w Krakowie pierwsze procesy oświęcimskie. 

• 1951-Inaugarcja Teatru Lubuskiego im. Leona Kruczkowskiego w Zielonej Górze. 

• 1961-Dziewięciu górników zginęło na skutek wybuchu w KWK “Polska” w Świętochłowicach. 

• 1978-Zostały pochowane na Cmentarzu Powązkowskim sprowadzone prochy z Ukrainy Tadeusza Dołęgi-Mostowicza. 

• 1984- Powstanie Ogólnopolskiego Zgromadzenia Związków Zawodowych (OPZZ). 

• 1994: 

• W czasie Koncertu Golden Life w hali Stoczni Gdańskiej wybucha pożar, w którym wyniku zginęło 7 osób, a ponad 300 poniosło obrażenia. 

• Rada Ministrów wydaje rozporządzenie o utworzeniu Magurskiego Parku Narodowego. 

• 1998-Z Biblioteki Naukowej PAN w Krakowie doszło do kradzieży pierwodruku dzieła Mikołaja Kopernika “ O Obrotach sfer niebieskich” 

• 2000-Premiera komediodramatu “Bajland” w reżyserii Henryka Dederki. 

25.XI.2018 Niedziela. 

• 1202-Zawarty został układ między Henrykiem Brodatym a Mieszkiem Piątonogim na mocy którego Henryk Brodaty zakupił za 1000 grzywien, część zagarniętej uprzednio przez Mieszka ziemi otmuchowskiej, oraz poparł on stryja o pryncypat i krakowską dzielnicę senioralną. 

• 1411- Po zwycięskiej w Bitwie z Zakonem Krzyżackim Król Władysław II Jagiełło wyrusza pieszo w otoczeniu duchowieństwa wyższego i rycerstwa wyrusza pieszo z Niepołomic do Krakowa w orszaku, w którym niesione były zdobyte w czasie Bitwy pod Grunwaldem chorągwie Krzyżackie, które następnie zostały zawieszone wokół grobu św. Stanisława na ścianach nawy głównej. 

• 1764-Koronacja ostatniego Króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego. 

• 1795-Abdykacja Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego na rzecz Carskiej Rosji. 

• 1862-Zainaugurowała swoją działalność Szkoła Główna Warszawska, swą pierwszą inauguracyjną mowę wygłosił Józef Mianowski. 

• 1863-Zwycięstwo wojsk powstańczych pod Opatowem (Powstanie styczniowe). 

• 1910-Powstanie klubu sportowego Widzew Łódź. 

• 1914- W Warszawie powołano KNP (Komitet Narodowy Polski). 

• 1929-Powstanie Instytutu Ekspertyz Sądowych, z początkową siedzibą w Warszawie, od roku 1945 siedziba instytutu znajduje się w Krakowie. 

• 1937-Podniesienie bandery polskiej na niszczycielu ORP Błyskawica. 

• 1939-W Wilnie ukazuje się pierwsze wydanie “Gazety Codziennej” 

• 1944-Przewodniczący Krajowej Rady Narodowej (KRN) Bolesław Bierut oficjalnie zatwierdził statut oficerów polityczno-wychowawczych w Wojsku Polskim. 

• 1945-Otwarcie Cmentarza Powstańców Warszawskich. 

• 1960-Premiera filmu przygodowego “Szatan z siódmej klasy” w reżyserii Marii Kaniewskiej. 

• 1967-W Warszawskim Teatrze Narodowym odbyła się premiera “Dziadów” w reżyserii Kazimierza Dejmka. 

• 1976-Emisja przez Telewizję Polską pierwszego odcinka serialu kryminalnego “07 zgłoś się” w reżyserii Krzysztofa Szmagiera, główną rolę porucznika Borewicza odegrał Bronisław Cieślak, zwany jako polski James Bond.  

• 1984-Założony zostaje w Zielonej Górze kabaret Potem. 

• 1990-Odbyła się I tura wyborów prezydenckich. Do drugiej tury zostali się Lech Wałęsa (zwycięzca drugiej tury) i Stanisław Tymiński. 

• 1991-Pierwsze posiedzenie Sejmu RP I Kadencji i Senatu RP II Kadencji. 

• 2008-Na skutek wniosku IPN w krypcie wawelskiej dokonano ekshumacji zwłok gen. Władysława Sikorskiego. 

26.XI.2018 Poniedziałek. 

• 1715-Powstanie konfederacji tarnogrodzkiej. 

• 1822-Pożar i w jego bezpośrednim skutku spłonięcie Klasztoru Karmelitów Bosych w Zagórzu niedaleko Sanoka.. 

• 1899-Otwarcie Muzeum Przemysłu Artystycznego i Starożytności we Wrocławiu. 

• 1900-Nastąpiło odsłonięcie pomnika Adama Mickiewicza w Toruniu. 

• 1917-Powstaje rząd Jana Kucharzewskiego. 

• 1918-Została zlikwidowana tzw. Republika Ostrowska. 

• 1921-Została powołana przez Polaków Gdańska Macierz Szkolna. 

• 1932- W Nowym Targu założono klub hokejowy Podhale Nowy Targ. 

• 1943-W obecnej dzielnicy Dąbrowy Górniczej Strzemieszycach Wielkich w ramach odwetu za zamordowanie niemieckiego żandarma zostało publicznie powieszonych 11 Polaków. 

• 1944-Heinrich Himmler wydaje rozkaz zniszczenia krematoriów w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau. 

• 1955-W setną rocznicę śmierci poety w Krakowie został ponownie odsłonięty pomnik Adama Mickiewicza. 

• 1972-Premiera emisji przez Telewizję Polską pierwszego odcinka serialu telewizyjnego “Chłopi” w reżyserii Jana Rybkowskiego. 

• 1973-Sformowana została Polska Jednostka Specjalna mająca wejść w skład pokojowych sił ONZ na Bliskim Wschodzie. 

• 1977-Wycofanie ze służby szkolnego szkunera ORP Iskra, Założenie klubu sportowego GKS Bełchatów. 

• 1987-Minister Spraw Wewnętrznych gen. Czesław Kiszczak wystosował oficjalne pismo do generalnego prokuratora PRL, w którym domagał się skrócenia wyroków zabójcom ks. Jerzego Popiełuszki. 

• 1991-Polska stała się członkiem Rady Europejskiej. 

• 2000-Powstanie pierwszego banku wirtualnego w Polsce- mbank. 

• 2001- Ukończono malowania największego w Europie murala przy Piotrkowskiej. 

• 2006-Odbyła się II tura wyborów samorządowych w Polsce. 

• 2008- W Wawelskiej katedrze odbył się ponowny pogrzeb (po ekshumacji) gen. Władysława Sikorskiego. 

27.XI.2018 Wtorek 

• 1605- W Krakowie odbył się ślub per procura cara Rosji Dymitra Samozwańca i Maryny Mniszchówny. 

• 1620-Został publicznie stracony szlachcic Michał Piekarski w Warszawie, który 15 listopada usiłował zamordować czekanem Króla Zygmunta III Wazę. 

• 1789-Z inicjatywy prezydenta miasta Jana Dekerta w Warszawie spotkali się prezydenci 141 miast królewskich. 

• 1806: 

• Napoleon Bonaparte wkracza do Poznania 

• Wielka Armia Francuska zajmuje opuszczoną przez Prusaków Warszawę (IV Koalicja antyfrancuska). 

• 1815-Car Rosji, a zarazem nowo wybrany król Polski wśród carów Rosji Aleksander I Romanow oktrojował konstytucję Królestwa Polskiego w Łodzi. 

• 1896-Poświęcenie cerkwi św. Aleksego w Łodzi. 

• 1921-Powstanie klubu sportowego Warszawianka. 

• 1922-Odbyło się ostatnie posiedzenie sejmu ustawodawczego. 

• 1926-Na łazienkach królewskich doszło do odsłonięcia pomnika Fryderyka Chopina. 

• 1937-Rada Ministrów wydaje rozporządzenie o reaktywacji Legii Akademickiej. 

• 1942-Nocą z 27 na 28 listopada Niemcy w ramach programu przestrzeń życiowa dla Niemców rozpoczynają masowe wysiedlenia z terenów Zamojszczyzny. 

• 1944-W granicach miejscowości Chartów nastąpiło lądowanie grup zwiadowczych spadochroniarzy Armii Polskiej. 

• 1949- Założono z rozbitego PSL, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe. 

• 1975-Premiera filmu “Zaklęte rewiry” w reżyserii Janusza Majewskiego. 

• 1981-Otwarcie Mostu Gen. Grota-Roweckiego w Warszawie. 

• 1997-Ambasadorem Stanów Zjednoczonych w Polsce został Daniel Fred 

• 2015-W Mielcu zdemontowano Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej. 

Kalendarium opracował Jacek Furman